پسته کوهی

پسته کوهی که به آن سقز و بنه نیز گفته میشود، از تیره پستهایان است و دارای خواص بسیار گسترده به منظور درمان بیماریها است. میوه، برگ، صمغ ترشح یافته طبیعی (سقز) و گالهای گیاه قسمتهای مورد استفاده دارویی این گیاه ارزشمند و پرخاصیت است.

پسته مخصوصی است که در برخی نواحی کشورمان دیده میشود. میوه پسته کوهی به صورت شفت است، مغز آن روغنی است و به صورت تخمه مصرف میشود با این تفاوت که پوسته سخت آن باعث آسیب به دندان میشود. پوسته بیرونی این میوه، در جوانی سبز رنگ و قسمتی از آن قرمز رنگ است و به صورت نیمه رسیده در اردیبهشت ماه برداشت میشود. لازم به توضیح است از درختان پسته کوهی نوعی صمغ طبیعی که به سقر معروف است، ترشح میشود که حاوی مواد و ترکیبات مفید فراوانی بوده و خواص درمانی بسیاری دارد. برای آشنایی با خواص سقز مطالعه لینک زیر پیشنهاد میشود. طبع آن گرم و خشک (صفراوی) است.

این درخت نیز مانند سایر درخت های کوهستان در مناطق مختلف کوه یافت می‌شود، اما بیشتر در قله های پرارتفاع، پرتگاه ها و مناطق دور دست کوهستانی می‌روید.این درخت با مقاومت زیاد در مناطق کوهستانی با آب و هوای نه چندان سرد می‌روید و امروزه در لیست درختان حفاظت شده قرار دارد.مغز آن به پسته شبیه ولی بسیار کوچکتر است.به دلیل سخت بودن پوست دانه آن، در شرایط عادی نمی‌توان با کاشت آن نهال تولید کرد، بلکه دانه آن پس از چند سال ماندن در محیط و سایش پوسته یا ترک خوردن در یخبندان در بهار جوانه می‌زند.بنه بیشتر در استان های کهگیلویه و بویراحمد، ایلام و کردستان می‌روید، اما در مناطق دیگر ایران از جمله جنگل های خشک فارس، کرمان، بلوچستان، خراسان جنوبی، یزد، سمنان، لرستان و ارتفاعات الموت و...نیز یافت می‌شود.

بنه یک نوع جالب دارد بنام کسور یا بنه کابلی که پوسته نرمی دارد و به راحتی قابل جویدن است. اندازه دانه های کسور کوچکتر از بنه است و در معده براحتی قابل هضم است.

• درمان کم خونی
• تقویت دستگاه گوارش، دفع کرم های روده و معده
• خاصیت ضد میکروب
• تسکین کمر درد، درد قولنج و عضلات
• درمان زخم های روی پوست، کاهش التهابات و زخم ها
• درمان اختلالات و نارسایی های کبد
• درمان سرفه، گرفتگی صدا و سرماخوردگی
• تقویت اعصاب
• تقویت نیروی جنسی

• مفید در پاک سازی عروق

• مفید برای کودکان و نوجوانان در حال رشد و موجب تقویت حافظه در آنان می‌شود

• پیشگیری در سرطان

• ادرارآور

• مفید برای شب کوری

• مفید برای ترک های لب

• دفع کننده سنگ های ریز کلیه

• شل کننده عضلات و اثر خواب آوری دارد

• پیشگیری از پوکی استخوان و موجب استحکام استخوان ها می‌شود

• برای درمان اسهال های ساده می‌توان از دم کرده پوست و برگ این گیاه استفاده کرد

• مفید برای تقویت عمومی زنان باردار، بیماران ام اس و فلجها

• مفید برای سرد مزاج ها

• موجب خارج کردن و دفع اقسام کرم های معده می‌شود

   

  
  
  

- زیاده روی در خوردن پسته کوهی، باعث زخم شدن دهان و کم اشتهایی میشود.

- روغن موجود در بنه بسیار گرم و اصراف در آن می‌تواند موجب بروز جوش در سطح پوست شود.

- بنه ها همه باید رسیده و سبز رنگ باشند.

- هرچه دانه های بنه درشت تر باشد نشان از مرغوبیت دارد

- اگر بنه تازه و نرم باشد به شکلی که بتوان پوسته آن را با دندان شکست خیلی عالیست

- تمیز و عاری از گرد و خاک باشد

- حتما دارای پوست سبز رنگ باشند و پوست های زرد و قرمز حاکی از نامرغوبی جنس است

-بنه فاقد پوست بی ارزش است

- از روغن پسته وحشی بجای روغن شترمرغ در ماساژ و درد مفاصل استفاده میتوان کرد که ارزانتر است.

- شما میتوانید روغن پسته وحشی را روی سالاد بریزید که مواد معدنی به سالاد خود افزوده باشید.

- پختهخواران میتوانند از پسته وحشی مانند کشک کالجوش استفاده کنند که هم ارزانتر است و هم سالمتر زیرا کشک سرد است و سستی میآورد اما پسته کوهی گرم است و مقوی.

- ترشی بنه برای پاک کردن کبد و رفع سردرد مفید است.

- جهت باز شدن رنگ پوست، می‌توان از کوبیده بنه به صورت ماسک استفاده کرد.

- از صمغ پسته بر شل کردن عضلات و اثرات خواب آوری بهره گرفته می‌شود.

طرز تهیه آب بنه یا قاتق بنه :

قاتق بنه یکی از غذاهای معروف مناطق کرمان، زاهدان، بیرجند و نهبندان است.

مواد لازم :

- پیاز متوسط 3 عدد

- بنه کوبیده شده 500 گرم

- نعنا خشک به مقدار لازم

- فلفل سیاه و نمک به مقدار لازم

- آبلیمو به مقدار لازم

- آب ولرم 4 لیوان

ابتدا بنه کوبیده شده را با دوقاشق غذاخوری آب جوش خوب ورز می‌دهیم و این کار را چندین بار تکرار می‌کنیم تا بنه به روغن بیفتد به طوری که با فشرده شدن بنه، روغن آن بچکد.

سپس روغن بنه را پس از فشردن در اظرفی جدا می‌چکانیم و کنار می‌گذاریم، پس از آن آب ولرم را به بنه ها اضافه کرده خوب مخلوط می‌کنیم. سپس مخلوط به دست آمده را صاف می‌کنیم. پس از اینکه پیاز رو مثل هر غذای دیگری خرد کرده و تفت می‌دهیم سپس ادویه ها و آبلیمو را اضافه کرده و مجدد تفت می‌دهیم. در نهایت آب بنه را که به دست آوردیم روی مواد تفت داده شده ریخته و می‌گذاریم مقداری با هم پخته شوند.سپس نان تلیت کرده و نوش جان می‌کنید.

بنه پس از خریداری در جای خنک و خشک نگهداری شود.

دور از نور آفتاب نگهداری شود.

چنانچه بنه کوبیده شود آنرا در بسته بندی های کوچک می‌توان فریز و برای دو وعده قاتق بنه مصرف کرد. دقت شود بیشتر از 30 روز در فریز نماند.